Trafikte kurallara uymak yalnızca araçlar arasındaki düzeni sağlamakla kalmaz, aynı zamanda yayaların can güvenliğini korumanın da temel şartıdır. Özellikle yaya ve okul geçitleri, bu açıdan büyük önem taşır. Karayolları Trafik Kanunu’nun 74/B maddesi, yayaların geçiş hakkını hiçe sayan sürücülere yönelik olarak düzenlenmiş olup, bu tür ihlallerin cezalandırılmasını amaçlar.
2025 yılı itibariyle bu madde kapsamında uygulanan para cezası artırılmış, yaya güvenliğini tehdit eden davranışlara karşı daha caydırıcı bir sistem devreye alınmıştır. Bu yazıda, 74/B trafik cezası nedir, kimlere ve hangi durumlarda uygulanır, 2025 yılı itibarıyla ceza miktarı ne kadardır, itiraz yolları ve dikkat edilmesi gerekenler nelerdir gibi tüm merak edilenleri detaylarıyla açıklıyoruz.
74/B Trafik Ceza Maddesi Neyi Kapsar?
74/B maddesi, ışıklı trafik lambası veya görevli polis bulunmasa dahi trafik levhalarıyla belirtilmiş olan yaya ya da okul geçitlerinde, yayaların geçiş hakkını engelleyen sürücülere uygulanır. Bu kural, özellikle şehir içi yollarda, okul çevrelerinde ve yaya yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerde çok önemlidir.
Aşağıdaki davranışlar 74/B kapsamındaki ihlallerdir:
- Yaya geçidine yaklaşırken hız kesmemek
- Karşıya geçmek üzere olan yayaya yol vermemek
- Yayaların geçişini zorlaştıracak şekilde araca yön vermek
- Okul geçitlerinde çocukların geçiş hakkını engellemek
Bu gibi durumlarda yalnızca ceza uygulanmakla kalmaz, aynı zamanda olası bir kazanın da sorumluluğu sürücüye yüklenir.
74/B Trafik Cezası 2025 Yılı Güncel Tutarı Ne Kadar?
2025 yılı itibariyle 74/B ceza maddesi kapsamında uygulanacak idari para cezası güncellenmiş ve önemli ölçüde artırılmıştır. Amaç, sürücülerin yaya önceliği konusunda daha duyarlı hale gelmesini sağlamaktır.
- Ceza Tutarı: 4.512 TL
- Erken Ödeme (15 gün içinde): 3.384 TL (%25 indirimli)
- Ceza Puanı: 20 puan
Ceza puanı, sürücünün ehliyetine işlenir ve yıl içerisinde 100 puana ulaşılması halinde ehliyete el konulur. Ceza puanları, ihlal tarihinden 1 yıl sonra sistemden otomatik olarak silinir.
Ceza Hangi Durumlarda ve Kimlere Uygulanır?
74/B maddesi, doğrudan sürücü davranışına yönelik olduğu için, ceza ihlali gerçekleştiren sürücüye kesilir. Ancak EDS veya MOBESE kameraları ile yapılan tespitlerde, ceza araç plakasına yazılır ve plaka sahibi sorumlu kabul edilir.
Ceza uygulanabilecek tespit yöntemleri şunlardır:
- Trafik polisinin doğrudan gözlemi
- Elektronik Denetleme Sistemleri (EDS)
- MOBESE kameraları
- Vatandaş şikayetleri ve ihbarları
Bu sistemlerin bir veya birkaçıyla yapılan tespitler neticesinde ceza işlemi başlatılır.
Ceza Puanı Sistemi Nasıl İşler?
20 ceza puanı, tek bir 74/B ihlali sonucunda sürücü siciline işlenir. Eğer sürücü yıl içinde başka ceza puanları da alır ve toplam 100 puanı aşarsa, ehliyetine geçici olarak el konulur. Bu durumdaki sürücüler ayrıca psikoteknik değerlendirme ve trafik eğitimi süreçlerine tabi tutulur.
Ceza puanları, her bir ihlal için ayrı ayrı 1 yıl sonra sistemden silinir. Ancak bir yıl içinde aşırı ihlal olması durumunda sistem otomatik olarak devreye girer.
74/B Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Haksız yere ceza aldığını düşünen sürücüler, Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurarak 74/B cezasına itiraz edebilirler.
İtiraz için dikkat edilmesi gerekenler:
- İtiraz süresi tebligat tarihinden itibaren 15 gündür
- İtirazlar, dilekçe ile Sulh Ceza Hakimliği’ne yapılır
- Somut deliller mutlaka sunulmalıdır
Delil olarak kabul edilebilecek belgeler şunlardır:
- Araç kamerası görüntüleri
- EDS kayıtlarının ihlali göstermemesi
- Tanık beyanları
- Plaka, tarih veya yer bilgisinde tutanak hataları
İtiraz sürecinde mahkeme cezayı iptal ederse, daha önce ödenmiş olan ceza bedeli için geri ödeme talep etme hakkı doğar.
Sürücüler İçin Uyarılar ve Öneriler
Yaya geçitleri, sadece yasal bir zorunluluk değil, vicdani bir sorumluluk alanıdır. Sürücüler, yalnızca ceza almamak için değil, insan hayatını korumak için de bu kurala uymalıdır.
Sürücülerin dikkat etmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
- Yaya geçidine yaklaşırken her zaman hız kesilmeli
- Geçmek isteyen yayaya öncelik verilmeli
- Özellikle okul ve hastane önlerinde ekstra hassasiyet gösterilmeli
- Kavşaklarda dönüş yaparken yayaların geçişi beklenmeli
Unutulmamalıdır ki, yayaya yol vermemek sadece bir trafik ihlali değil, olası bir ölüm ya da yaralanma olayının da başlangıcı olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
74/B cezası hangi ihlalleri kapsar?
Yaya veya okul geçitlerinde yayaya yol vermemek, hız kesmeden geçmek ve geçişi engellemek.
Ceza puanı sisteminde 74/B’nin etkisi nedir?
Bu ihlal 20 ceza puanı ile cezalandırılır ve ehliyet puanı hanenize işlenir.
İtiraz hakkı ne kadar sürede kullanılır?
Ceza tebliğinden itibaren 15 gün içinde Sulh Ceza Hakimliği’ne başvuru yapılmalıdır.
Ceza ödendikten sonra iade alınabilir mi?
Evet. Mahkeme kararıyla ceza iptal edilirse, ödenmiş tutar geri alınabilir.
Bir Yorum Yap