Ceza hukuku kapsamında uygulanan yaptırımlar yalnızca hapis cezası ile sınırlı değildir. Adli para cezası, mahkemelerce verilen alternatif bir ceza türü olup 2025 yılında da Türk Ceza Kanunu’nun önemli unsurlarından biri olarak uygulanmaya devam etmektedir. Bu yazıda 2025 yılı adli para cezasının ne kadar olduğunu, nasıl hesaplandığını ve ödenmemesi durumunda neler yaşanacağını tüm yönleriyle ele alıyoruz.
Adli Para Cezası Nedir?
Adli para cezası, mahkeme tarafından hükmedilen ve ceza yargılamasının sonunda verilen parasal yaptırımdır. Bu ceza, hapis cezasına alternatif olarak ya da birlikte uygulanabilir. Türk Ceza Kanunu’na göre, bazı suçlar için hâkim hapis cezası yerine adli para cezası kararı verebilir.
Adli para cezası yalnızca mahkeme kararıyla uygulanabilir ve bu yönüyle idari para cezasından farklıdır.
Adli Para Cezası Nasıl Hesaplanır?
Adli para cezası hesaplanırken iki unsur dikkate alınır:
- Gün sayısı: 5 günden az, 730 günden fazla olmamak üzere belirlenir.
- Günlük tutar: Sanığın ekonomik ve sosyal durumu gözetilerek belirlenir.
2025 Güncel Günlük Tutarlar
- En düşük günlük tutar: 40 TL
- En yüksek günlük tutar: 100 TL
Bu sınırlar dahilinde hâkim, failin gelir durumu ve sosyal çevresi doğrultusunda uygun günlük miktarı takdir eder.
Örnek hesaplama:
- Gün sayısı: 180
- Günlük tutar: 70 TL
Toplam ceza: 180 x 70 TL = 12.600 TL
2025’te Uygulanan Örnek Adli Para Cezaları
- Basit tehdit suçu: 90 gün x 50 TL = 4.500 TL
- Hakaret: 120 gün x 60 TL = 7.200 TL
- Mala zarar verme: 150 gün x 80 TL = 12.000 TL
Bu tutarlar yalnızca örnektir. Gerçek cezalar suçun türü, failin geliri ve mahkemenin takdirine göre değişebilir.
Adli Para Cezası Ödenmezse Ne Olur?
Adli para cezasının ödenmemesi halinde cezanın infazı farklı bir sürece girer. TCK m.52/4 uyarınca:
- Ceza, ödenmediği takdirde hapis cezasına çevrilir.
- Hapis süresi, ödenmeyen gün sayısına denk olacak şekilde birebir uygulanır.
- Bu durumda hükümlü, para cezası yerine cezaevinde kalmak zorunda kalabilir.
Adli Para Cezası Taksitlendirme 2025
Fail, ödeme gücünün sınırlı olduğunu belirtirse mahkemeden taksitlendirme talep edebilir. TCK’ya göre:
- Adli para cezası en çok 24 taksite bölünebilir.
- Taksitlendirme süresi 1 yılı geçemez.
- İlk taksit zamanında ödenmezse, kalan miktar toptan tahsil edilir veya doğrudan hapse çevrilir.
Adli Para Cezası Sicile İşlenir mi?
Evet. Adli para cezası bir mahkeme kararıyla verildiğinden dolayı adli sicil kaydına işlenir. Bu kayıt:
- Sabıka kaydı sorgulamalarında görünür.
- Süreç sonunda cezanın infazı tamamlandıktan sonra silinme talebinde bulunulabilir.
- Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) halinde bu kayıt ertelenebilir.
Adli Para Cezası ile İdari Para Cezası Arasındaki Farklar
| Özellik | Adli Para Cezası | İdari Para Cezası |
|---|---|---|
| Karar mercii | Mahkeme | Kamu idaresi (trafik, SGK) |
| Hukuki temel | Türk Ceza Kanunu | Kabahatler Kanunu |
| Sicile etkisi | İşlenir | İşlenmez |
| İtiraz yolu | İstinaf/Temyiz | Sulh Ceza Hakimliği |
| Taksitlendirme | Mahkeme kararıyla mümkün | İdari kararlarla sınırlı |
Adli Para Cezasına Karşı İtiraz Mümkün mü?
Evet. Mahkeme tarafından verilen adli para cezasına karşı istinaf veya temyiz yollarına başvurulabilir. Özellikle:
- Gün sayısının fazlalığı
- Günlük tutarın gelir durumuyla orantısızlığı
gibi nedenlerle bir üst mahkemeye başvurulması mümkündür.
Kimlere Adli Para Cezası Verilir?
Adli para cezası, işlediği suç hapis cezası ile cezalandırılabilirken; suçu hafifletici unsurlar nedeniyle hapse girmesine gerek görülmeyen şahıslara uygulanır. Bu kişiler genellikle:
- Suçun ilk kez faili olanlar
- Sabıkasız bireyler
- Toplumda sabit yaşam süren ve gelir durumu istikrarlı olan kişiler
olarak mahkemede değerlendirilir.
Bir Yorum Yap