Günümüzde tütün ve tütün ürünlerinin toplum sağlığı üzerindeki zararlı etkileri, yalnızca kullanan bireylerle sınırlı kalmayıp, aynı ortamda bulunanları da ciddi biçimde etkilemektedir. Özellikle kapalı alanlarda sigara içilmesi, pasif içicilik yoluyla başta akciğer hastalıkları ve kalp rahatsızlıkları olmak üzere birçok sağlık sorununa yol açmaktadır. Bu nedenle, Türkiye’de 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun kapsamında, kapalı alanlarda sigara içmek açıkça yasaklanmış ve ihlaller karşılığında ciddi idari yaptırımlar öngörülmüştür.
Bu makalede, 2025 yılı itibariyle güncellenen kapalı alanda sigara içme cezaları, yasak kapsamına giren alanlar, ceza uygulama prosedürü ve itiraz süreçleri ayrıntılı şekilde ele alınacaktır.
Kapalı Alanda Sigara İçilmesi Neden Yasaklanmıştır?
Kapalı alanlarda sigara içilmesinin yasaklanmasının temel amacı, halk sağlığını korumaktır. Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere birçok uluslararası sağlık otoritesi, pasif içiciliğin, sigara içmeyen bireyler üzerinde dahi ölümcül etkiler yaratabildiğini ortaya koymuştur.
Kapalı ortamda sigara içilmesi durumunda:
- Sigara dumanındaki kimyasal partiküller, ortam havasına yayılır.
- Hava sirkülasyonunun kısıtlı olması nedeniyle bu maddeler ortamdan uzun süre temizlenemez.
- Bu durum, sigara içmeyen bireylerin de dumana sürekli maruz kalmasına neden olur.
- Özellikle bebekler, çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireylerde hayati risk taşır.
Tüm bu sağlık tehditleri göz önünde bulundurularak, kapalı alanlarda sigara içilmesi Türkiye’de açık şekilde yasaklanmış ve idari yaptırımlarla desteklenmiştir.
Sigara İçmenin Yasak Olduğu Kapalı Alanlar Nerelerdir?
4207 sayılı Kanun’a göre, aşağıda yer alan alanlarda sigara içilmesi kesin şekilde yasaktır:
- Kamu kurum ve kuruluşlarının tüm kapalı alanları (belediye, adliye, kaymakamlık, vergi dairesi vb.)
- Sağlık tesisleri (hastane, poliklinik, muayenehane, eczane)
- Eğitim kurumları (anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise, üniversite)
- Toplu taşıma araçları ve durakları (taksi, otobüs, metro, vapur, uçak, tren)
- Restoran, kafe, kahvehane, birahane gibi işletmelerin kapalı alanları
- AVM, sinema, tiyatro, konferans salonları, spor salonları
- Üzeri kapalı ve en az bir duvarı olan yerler (tente ile kapatılmış alanlar dâhil)
Ayrıca, tütün ürünlerinin açık şekilde teşhiri, reklamı ve promosyonu da yasak kapsamına girmektedir.
Kapalı Alanda Sigara İçmenin Cezası 2025 Yılında Ne Kadardır?
2025 yılı itibariyle kapalı alanda sigara içme fiili için belirlenen idari para cezaları şu şekildedir:
- Sigara içen bireye: 1.406 TL
- İhlalin gerçekleştiği işletmenin sahibine veya sorumlusuna: 19.476 TL – 97.745 TL arası
Aynı işletmede sigara yasağının birden fazla ihlal edilmesi halinde:
- İlk tekrar: Ceza bir kat artırılır
- İkinci tekrar: Ceza iki kat artırılır
- Üçüncü tekrar: İş yeri 10 günden 30 güne kadar kapatılır
Bu cezalar, il sağlık müdürlükleri, kolluk kuvvetleri ve yerel zabıta ekipleri tarafından uygulanmaktadır. İşletmelerin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda yalnızca ceza değil, kapatma yaptırımı da söz konusu olabilir.
Ceza Nasıl Uygulanır? Nereden ve Nasıl Ödenir?
Kapalı alanda sigara içildiğinin tespiti halinde denetim görevlileri tarafından tutanak düzenlenir. Bu tutanakta:
- Sigara içen kişinin kimlik bilgileri
- İhlalin gerçekleştiği tarih ve saat
- İşyeri bilgileri
- Görgü tespiti ve varsa delil durumu
yer alır.
Düzenlenen ceza kişiye veya işletmeye tebliğ edilir. Cezanın ödemesi:
- Mal Müdürlükleri
- Valilik veya Kaymakamlık bünyesindeki ilgili birimler
- e-Devlet veya vergi tahsilat sistemi üzerinden
yapılabilir. Ceza 15 gün içinde ödenirse %25 oranında indirim uygulanır.
Ceza Kararına Karşı İtiraz Hakkı Var mı?
Evet. Kapalı alanda sigara içme cezasına karşı yasal itiraz mümkündür.
- Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde
- Sulh Ceza Hakimliği’ne yazılı dilekçeyle başvuru yapılabilir.
- Dilekçede: ceza tutanağına itiraz gerekçeleri, deliller (kamera kaydı, tanık vb.) ve varsa usule aykırılıklar belirtilmelidir.
Hakim, yapılan itirazı değerlendirir ve cezayı kaldırabilir veya onaylayabilir.
İşletme Sahipleri Ne Yapmalı?
İşletmelerin, sigara yasağını ihlal etmemeleri için şu önlemleri alması gereklidir:
- “Sigara İçilmez” uyarı levhalarını yasal standartlara uygun biçimde görünür alanlara yerleştirmek
- Personeli sigara yasağı konusunda eğitmek ve bilinçlendirmek
- İhlale karşı müdahale etmek ve sorumluluk almamak
- Denetim anında görevli ekiplerle iş birliği içinde olmak
Aksi takdirde hem para cezası hem de faaliyet durdurma yaptırımı ile karşı karşıya kalınabilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Kapalı alan sayılan yerler nelerdir?
En az bir duvarı ve tavanı olan her yer kapalı alan sayılır. Tente altı, sundurma, camla çevrili balkonlar gibi yerler de bu kapsama girer.
Elektronik sigara da yasağa dahil mi?
Evet. Elektronik sigara ve ısıtılarak içilen tütün ürünleri de 4207 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilir ve aynı ceza uygulanır.
Cezayı ödememek ne gibi sonuçlar doğurur?
Cezanın ödenmemesi halinde idari para cezası için icra takibi başlatılır. Ödeme süresinin geçirilmesi, faize ve ek yükümlülüklere sebep olur.
İşyeri sahibi olmadığım halde bana ceza kesilebilir mi?
Eğer sigarayı içen kişi sizseniz, bireysel ceza uygulanır. Ancak işletme sahibinin bu durumu engelleme yükümlülüğü vardır.
Bir Yorum Yap